Краязнаўчы каляндар - Глыбоцкая централізаваная бібліятэчная сістэма

Каляндар

юбілейных краязнаўчых дат Глыбоччыны

2018 года

1493 – першы упамін аб в.Свіла. Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.- Мн.: БЕЛТА, 2014.- с. 11.
1523 – першы упамін аб в.Празарокі Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.- Мн.: БЕЛТА, 2014.- с. 12.
1628 – заснаваны парафіяльны касцёл (Троіцкі касцёл) Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.– Мн.: БЕЛТА, 2014.– с. 13.
1638 – закладзены мужчынскі базыльянскі кляштар у Беразвеччы (адкрыўся ў 1643 г.) Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.- Мн.: БЕЛТА, 2014.- с. 14
1748 – пабудаванна Свята-Успенская Царква в. Кавалі Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”. – Мн.: БЕЛТА, 2014. – с. 16; Крыніца: http://glubmusej.by/ru/nasledie/istglybbochhiy/151-2016-12-16-08-36-17
1873 (1902 ?) – пабудавана Свята-Іаана-Прадцечанская царква ў в.Бабруйшчына (Псуеўскі сельсавет) Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.- Мн.: БЕЛТА, 2014.- с. 17.
1878 верасень – адбылося асвячэнне царквы Раства Прасвятой Багародзіцы (былога касцёла кармелітаў)
1878 – першы ўпамін аб Залескай школе. Л-ра: Шарыпкін, Р. “Развіццё адукацыі на Залесчыне” // Веснік Глыбоччыны. – 1996. – 11 сакавіка
1948 – адкрылася Верхнянская сельская бібліятэка. // Послевоенное развитие Глубокского района: 1944–1950 гг.: документы и материалы / сост. Н.А.Боровик [и др.].– Минск: Медисонт, 2010.– 424 с. [4] л. ил.– С. 281
1948 – адкрылася Ломашаўская сельская бібліятэка.
1953 – адкрылася Глыбоцкая дзіцячая бібліятэка.
1953 – адкрылася Бортнікаўская сельская бібліятэка.
1953 – адкрылася Дзеркаўшчынская сельская бібліятэка.
1958 – уведзены ў эксплуатацыю цагельны завод ў в.Верхняе. Л-ра: Пашкевіч, І. “Калгасны цагельны завод” // Сцяг камунізма.- 1958.- 16 верасня.- С. 2
1958 – адкрылася Суклінская СШ. Л-ра: Зінеквіч, А. “З творчым натхненнем” // Веснік Глыбоччыны. – 2008. – 3 снеж.
1963 – у гонар 50-годдзя Кастрычніцкай рэвалюцыі, закладзены Глыбоцкі дэндрасад. Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.- Мн.: БЕЛТА, 2014.- с. 64
1968 – устаноўлены помнік землякам, загінуўшым у гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Ломашы, адноўлены ў 2005 г. (аўтары А.І.Тухто, У.І.Жбанаў). Л-ра: Жыгуноў, А. “Пад крылом бусловым – цішыня” // Веснік Глыбочыны.- 2005.- 31 жніўня
1968 – устаноўлены помнік землякам, загінуўшым у гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Пятроўшчына
1968 – устаноўлены помнік землякам, загінуўшым у гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Капыльшчына, адноўлены ў 2014 г.
1973 – устаноўлены помнік землякам, загінуўшым у гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Дзеркаўшчына
1988 – устаноўлены помнік землякам, загінуўшым у гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Лучайка. Помнік унесены ў Дзяржаўны спіс нерухомых помнікаў гісторыі мясцовага значэння.
1993 – адкрыты адноўлены мамарыяльны комплекс ва ўрочышчы Барок, аўтар комплексу В.Якавенка
1993 – выйшла ў свет кніга Ул.САУЛІЧА “Халімон камандуе парадам”: п’есы.- Мн.: Маст. літ.- 1993.- 143 с.
1993 – выйшла ў свет кніга А.ТАРЫКАВА “Зарницы в глубинах озёр”.– Мн.: Полымя, 1993.
1998 – устаноўлены помнік на магіле расстрэлу яўрэйскага насельніцтва в. Пліса
1998 – устаноўлены помнік падпольшчыкам у в. Мікулічы. Л-ра: Лукашэвіч, А. “Хутар у Мікулічах” // Шлях перамогі.- 1998.- 19 ліпеня.
1998 – устаноўлены помнік расстраляным італьянцам у в.Арэхаўна. Л-ра: Сауліч, Ул. “Трагедыя ля Арэхаўна” // Веснік Глыбоччыны.- 1998 .- 17 чэрвеня.- С.2
1998 – устаноўлены помнік землякам, загінуўшым у гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Галубічы, урочышча Жвіроўня
1998 – створаны Глыбоцкі цэнтр традыцыйнай культуры і народнай творчасці.
1998 – выйшла ў свет кніга Ул.СКРАБАТУНА “Глыбокае на старых паштоўках”.- Мінск-Глыбокае 1998. - 135 с.,іл.
2008 – устаноўлены памятны знак настаўнікам-землякам на месцы былой школы ў вёсцы Храмыя. Аўтар знака – А.К.Лысёнак

СТУДЗЕНЬ

60 год – 17 студзеня – нарадзіўся Элізэр БЭН-ІЕГУДА (1858-1922), «бацька сучаснага іўрыта», заснавальнік гебраізма. Л-ра: Глыбоччына. Зямля любімая навечна, дзе Доўгае і Беразвечча... / аўт. тэксту У.І.Бацкалевіч ; фота К.Л. Дробава, А.П. Дрыбаса, А.В. Адэдэжы, М.М. Бегунковай ; маст. В.Г. Паўлавец. – Мн.: Літаратура і мастацтва, 2012.- С. 38
65 год – 17 студзеня 1953 г. нарадзілася Ірына ЖАРНАСЕК (в.Чаронкі Глыбоцкага р-на), беларуская пісьменніца
16 студзеня 2013 г. традыцыйныя стравы Глыбоччыны - “маслены баран” і “аржаны хлеб” (носьбіты Марына Іванаўна Хрол (в. Мацюкова), Сцепаніда Аляксандраўна Лупач (в.Дзеркаўшчына) занесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Беларусі

ЛЮТЫ

60 год – 13 лютага 1958 г. нарадзілася Людміла АНДЗІЛЕЎКА (г.Глыбокае), мастак аматарскага жывапісу, аўтар кніг “Проста ноч на дварэ” (1998), “Гэта ты” (2013).

САКАВІК

60 год – 7 сакавіка 1958 г. нарадзіўся Эдуард МАЦЮШОНАК (в. Мнюта Глыбоцкага раёна) мастак, жыве і працуе ў Вілейцы
85 год – 8 сакавіка нарадзіўся Уладзімір Канстанцінавіч ВАЙТЭЦКІ, (1933 – 2017, в.Мярэцкія Дзісненскага павету, зараз Глыбоцкі раён) брыгадзір паляводчай брыгады, Герой Сацыялістычнай працы, узнагароджаны орденам Леніна.

КРАСАВІК

80 год – 9 красавіка нарадзіўся Алег ТАРЫКАЎ (1938 – 1996, в. Мікулічы Глыбоцкага раёна), аўтар краязнаўчай кнігі “Зарніцы ў глыбінях азёр”.– Мн.: Полымя, 1993.

МАЙ

75 год – 6 мая 1943 г. нарадзіўся Юрый КАСЦЮК (в. Пліса Глыбоцкага раёна), журналіст, публіцыст, член Саюза журналістаў Рэспублікі Беларусь.

ЧЭРВЕНЬ

У калгасе “17 верасня” пачала дзейнічаць электрастанцыя (в. Бабічы) Л-ра: Электрастанцыя ў калгасе “17 верасня” // Сцяг камунізма.- 1958.- 6 ліп.- С. 3.
Устаноўлены помнік “Глыбоцкая вішня” (2013).
75 год – 1 чэрвеня 1943 г. нарадзіўся Андрэй Георгіевіч МАЙСЯЁНАК, (г.Глыбокае), кандыдат медыцынскіх навук, краязнаўца.
55 год – 14 чэрвеня 1963 г. нарадзілася Галіна СУТУЛА (в. Мацясы Глыбоцкага раёна), журналістака, пісьменніца, аўтар кніг "След на вечным гасцінцы" (1999), “Дзённікі простага смяротнага” (2002), “Прычасціцца любоўю”, “Вазьміце слова ў падарунак” (2012).

ЛІПЕНЬ

125 год – 24 ліпеня нарадзіўся Пётр Міхайлавіч КАЗЛОЎ, генерал-лейтэнант, Герой Савецкага Саюза. (1893—1944 г., в.Калена (цяпер в.Залесная) Глыбоцкага раёна). Л-ра: Глыбоччына. Зямля любімая навечна, дзе Доўгае і Беразвечча... – Мн.: Літаратура і мастацтва, 2012.- С. 19

ЖНІВЕНЬ

Выйшла з друку кніга ўспамінаў З.НАВАЕНКА “Дзяцінства ў тумане вайны” (2013).
120 год – 10 жніўня нарадзіўся Тадэвуш ДАЛЕНГА-МАСТОВІЧ, (1898 – 1939, маёнтак Акунёва Глыбоцкага раёна), польскі пісьменнік, сцэнарыст. Л-ра: Глыбоччына. Зямля любімая навечна, дзе Доўгае і Беразвечча... – Мн.: Літаратура і мастацтва, 2012.- С. 30
65 год – 11 жніўня нарадзіўся Аляксандр ДУБІНА (1953-2003, в. Запруддзе Глыбоцкага раёна), член Саюза народных майстроў Беларусі, Саюза кавалёў Рэспублікі Беларусь.
55 год – 16 жніўня 1963 г. нарадзілася Ганна ВЯЗІЦКАЯ (в. Балтрамеі Шаркаўшчынскага р-на), настаўніца, аўтар вершаў. На верш “Тумановы вечар” кампазітар М.Яцкоў напісаў песню.
29 жніўня 1943 г. створаны Пліскі падпольны райкам КПБ(б).
28 жніўня 2013 г. настаўнікі Вольга Дзмітрыеўна ГІНЬКО (Празароцкая СШ), Тэрэза Эдуардаўна РАБІЗА (СШ№1) узнагароджаны медалём Францыска Скарыны.

ВЕРАСЕНЬ

70 год – 1 верасня 1948 г. адчыніла свае дзверы Чарневіцкая сямігадовая школа.
Здадзены ў эксплуатацыю цагельны завод у в.Верхняе.
70 год – 12 верасня 1948 г. арганізаваны калгас “17 верасня”, зараз СПК “Залатая падкова”.
95 год – 29 верасня нарадзіўся Юрый Аляксандравіч САБАЛЕЎСКІ (1923 – 2002), адзін з кіраўнікоў камсамольскага падполля ў Глыбокім у час Вялікай Айчыннай вайны, доктар тэхнічных навук, заслужаны будаўнік Рэспублікі Беларусь. Л-ра: Глыбоччына. Зямля любімая навечна, дзе Доўгае і Беразвечча... – Мн.: Літаратура і мастацтва, 2012.- С. 40; крыніца: http://fullref.ru/job_e4cd545aede1127afddb3be6d6126592.html

КАСТРЫЧНІК

2013 – Пасля капітальнага рамонту адкрылася Бабічоўская бальніца сястрынскага догляду.
70 год – 7 кастрычніка 1948 г. арганізаваны калгас імя Чкалава (СПК “Чарневічы”).
8 кастрычніка 1998 г. устаноўлена мемарыяльная дошка ў гонар Т.Даленгі-Мастовіча на будынку па вул. Савецкай, 4.
130 год – 13 кастрычніка нарадзіўся Язэп ДРАЗДОВІЧ (1888 – 1954, засценак Пунькі Дзісненскага павету, зараз Глыбоцкі р-н), беларускі мастак, графік, пісьменнік, этнограф.
19 кастрычніка 1958 г. састаяўся злёт былых партызан. У гарадскім парку на беразе в. Кагальнае адбылася закладка помніка партызанам і савецкім воінам, загінуўшым у час Вялікай Айчыннай вайны. Л-ра: Дзеравенскі, Г. Злёт былых партызан у Глыбокім // Сцяг камунізма.- 1958.- 21 кастр. – С.3.

ЛІСТАПАД

5 лістапада 2013 г. пасля капітальнай рэканструкцыі адкрылася дзіцячая мастацкая школа імя Язэпа Драздовіча.
70 год – 6 лістапада 1948 г. нарадзілася Дарья БЕЛЬСКАЯ (в.Міхайлаўка Глыбоцкага р-на), член Беларускага саюза майстроў народнай творчасці (2001).
135 год – 8 лістапада нарадзіўся Вацлаў ЛАСТОЎСКІ (1883 -1938, засценак Калеснікава Глыбоцкага раёна), беларускі палітычны дзеяч, гісторык, этнограф, пісьменнік, публіцыст, літаратуразнаўца. Л-ра: Глыбоччына. Зямля любімая навечна, дзе Доўгае і Беразвечча... – Мн.: Літаратура і мастацтва, 2012.- С. 37
120 год – 25 лістапада нарадзіўся Ігнат Іванавіча КАРПЕЗА (1898 – 1987 г., в.Кугалёўка Глыбоцкага раёна), военаначальнік, генерал-лейтэнант. Л-ра: Глыбоччына. Зямля любімая навечна, дзе Доўгае і Беразвечча... – Мн.: Літаратура і мастацтва, 2012.- С. 21

СНЕЖАНЬ

Снежань 2013 – Цацка “Конік-качалка Орлік” Глыбоцкага Дома рамёстваў ”, аўтар К.Кляпацкая, прызнана лепшай цацкай Віцебшчыны // 13.12.2013 12:08
65 год – 2 снежня 1953 г. створаны ААТ «Аўтапрадпрыемства “№16 г.Глыбокае”. Машынны парк налічваў 18 аўтамабіляў. Л-ра: Загадам Міністэрства тарнспарту ў Глыбоцкім раёне створана “Аўтабаза № 16” // Шлях перамогі.- 1973.- 1 снеж.- С.1.; Алена МЯДЗЕЛЕЦ Гады пасляваеннага аднаўлення рэгіёна // Веснік Глыбоччыны. - 2009. - 17 чэрв.
45 год – 10 снежня 1973 г. пачаў працаваць Глыбоцкі камбікормавы завод. Л-ра: “Глыбоччына: ілюстраваны летапіс краю”.– Мн.: БЕЛТА, 2014.– с. 65; Крыніца: http://glubokoe.vitebsk-region.gov.by/ru/news_region_ru/view/kombikormovomu-zavodu-40-let-12500